A-H - J-K - M-R - S-Z

Anders Władysław (1892 – 1970) - generał broni Wojska Polskiego. W trakcie wojny obronnej Polski we wrześniu 1939 r. dostał się do niewoli sowieckiej. Po wybuchu wojny niemiecko – sowieckiej w 1941 r. został zwolniony. Twórca i dowódca Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR. Po ewakuacji wojska do Iranu, latem 1942 r. – dowódca Polskiej Armii na Wschodzie, przemianowanej na II Korpus Polski. Dowodził w kampanii włoskiej (bitwa o Monte Cassino, bitwa o Ankonę). Od 2 października 1944 r. do 5 maja 1945 r. pełnił obowiązki Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych. Po wojnie pozostał na emigracji. W Londynie prowadził działalność polityczną. Komunistyczne władze Polski odebrały mu stopień generała i pozbawiły polskiego obywatelstwa (przywrócone pośmiertnie w 1989 r.). Zmarł 12 maja 1970, w rocznicę bitwy o Monte Cassino i tam został pochowany, na Polskim Cmentarzu Wojennym.

Anielewicz pseud. Malachi (1919 – 1943) – młodość spędził w Warszawie, działał w żydowskiej organizacji skautowej. W czasie niemieckiej okupacji przebywał w warszawskim getcie, gdzie organizował ruch oporu. W grudniu 1942 r. został komendantem Żydowskiej Organizacji Bojowej (ŻOB), w styczniu 1943 r. kierował pierwszą zbrojną akcją samoobrony, doprowadzając do przerwania deportacji. 19 kwietnia 1943 r. stanął na czele powstania w getcie warszawskim. Zginął, wraz z innymi przywódcami ŻOB-u, popełniając samobójstwo w bunkrze otoczonym przez Niemców.

Arciszewski Tomasz, pseud. Andrzej (1877 - 1955)- działacz socjalistyczny, polityk Polskiej Partii Socjalistycznej, długoletni poseł na Sejm RP. W czasie II wojny światowej kierował konspiracyjną Polską Partią Socjalistyczną – Wolność Równość Niepodległość (PPS-WRN). Był członkiem Rady Jedności Narodowej. Wyznaczony na następcę Prezydenta RP, został przerzucony w lipcu 1944 r. drogą powietrzną z okupowanego kraju na Zachód. Objął funkcję Premiera Rządu na Wychodźstwie po ustąpieniu Stanisława Mikołajczyka.

Bartoszewski Władysław, pseud. Teofil (1922 r. - ) - polityk, działacz społeczny, dziennikarz, pisarz, historyk. Od września 1940 r. był więźniem obozu koncentracyjnego Auschwitz. Po zwolnieniu w 1941 r. (dzięki staraniom Czerwonego Krzyża), jako żołnierz AK włączył się w działalność konspiracyjną. Pracował w Biurze Informacji i Propagandy, zajmował się organizowaniem pomocy dla więźniów, zaangażował się w prace Rady Pomocy Żydom "Żegota". Brał udział w Powstaniu Warszawskim. Po wojnie, pod zarzutem szpiegostwa został skazany na karę 8 lat pozbawienia wolności. W okresie PRL był zaangażowany w działalność opozycyjną. Po 1989 r. pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych. Jest pełnomocnikiem premiera do spraw dialogu międzynarodowego.

Churchill Winston (1874 – 1965) – brytyjski polityk, premier rządu Wielkiej Brytanii w czasie II wojny światowej.

Ciechanowski Jan (1887 – 1973) - polski dyplomata. Od 1919 r. był radcą ambasady RP w Londynie, od 1926 – ministrem pełnomocnym i posłem nadzwyczajnym w Stanach Zjednoczonych. W czasie II wojny światowej pełnił funkcję sekretarza generalnego MSZ w rządzie Władysława Sikorskiego. W latach 1941 – 1944 był ambasadorem RP w Waszyngtonie. Po wojnie pozostał na emigracji.

Feiner Leon (1885–1945) - adwokat pochodzenia żydowskiego. W czasie okupacji niemieckiej przebywał w Warszawie. Był członkiem centralnych władz Bundu, reprezentował Bund i ŻOB po "aryjskiej stronie". Od stycznia 1943 r. był wiceprzewodniczącym Żegoty, a następnie jej przewodniczącym (od listopada 1944 r.). Wraz z Menachemem Kirszenbaumem wprowadził Jana Karskiego na teren getta.

Fieldorf August Emil pseud. Nil (1895 – 1953) - pseudonim Nil, generał brygady Wojska Polskiego. Po klęsce wojny obronnej 1939 r. przedostał się do Francji i wstąpił do Armii Polskiej. We wrześniu 1940 r. został przerzucony do kraju. Od sierpnia 1942 r. był dowódcą Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej ("Kedyw"), wchodził w skład Kierownictwa Walki Podziemnej. Od kwietnia 1944 r. kierował głęboko zakonspirowaną kadrową organizacją AK pod nazwą NIE, przygotowywaną do działania w warunkach sowieckiej okupacji. Od października 1944 r. był zastępcą Komendanta Głównego Armii Krajowej. W marcu 1945 r. został aresztowany pod fałszywym nazwiskiem i zesłany na 2 lata do obozu pracy na Uralu. Po powrocie do kraju ponownie aresztowany w listopadzie 1950 r. Oskarżono go o wydawanie rozkazów likwidacji sowieckich partyzantów - w wyniku sfingowanego procesu został skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano przez powieszenie 24 lutego 1953 r.

Frank Hans (1900 – 1946) - prawnik, funkcjonariusz nazistowski, zbrodniarz wojenny. W październiku 1939 r. został generalnym gubernatorem na okupowanych ziemiach Polski. Był odpowiedzialny za realizację polityki eksterminacji narodów polskiego i żydowskiego, planową grabież i zniszczenie zasobów gospodarczych i kulturalnych okupowanych terenów. Za zbrodnie wojenne został skazany przez Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze na karę śmierci przez powieszenie.

Giedroyc Jerzy (1906 – 2000) – polski polityk, publicysta, redaktor paryskiej "Kultury". Przed wojną studiował prawo i historię. Po wybuchu II wojny światowej pełnił funkcje dyplomatyczne. W 1941 r. wstąpił do wojska - jako żołnierz Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich brał udział w walkach w Afryce. Po wojnie pozostał na emigracji. W 1946 r. założył Instytut Literacki, którym kierował do końca życia. W ramach działalności Instytutu wydawał miesięcznik „Kultura”, który wywarł olbrzymi wpływ na życie kulturalne Polaków na emigracji i w kraju, dokąd czasopismo przemycano.

Hoover Herbert (1874 – 1964) - polityk amerykański. W okresie I i II wojny światowej organizował pomoc dla ludności cywilnej w Europie; kierowane przez niego organizacje niosły także pomoc w odbudowie powojennej Europy Wschodniej. W 1919 r. założył The Hoover Institution on War, Revolution and Peace – instytut łączący think tank, bibliotekę oraz archiwum. W 1919 i 1946 r. osobiście odwiedził Polskę, a w 1922 r. otrzymał honorowe obywatelstwo Rzeczypospolitej Polskiej.