A-F - G-K - L-R - S-Ż

Luftwaffe – lotnictwo wojskowe III Rzeszy.

Łapanka – jedna z metod terroru stosowana przez władze niemieckie w okupowanej Polsce. Polegała na masowym zatrzymywaniu przypadkowych przechodniów przez policję niemiecką. Zatrzymani byli kierowani na przymusowe roboty do Niemiec, deportowani do obozów koncentracyjnych lub przetrzymywani jako zakładnicy i mordowani w masowych egzekucjach.

Mały sabotaż – akcja konspiracyjna prowadzona w czasie okupacji niemieckiej, polegająca m. in. na pisaniu antyhitlerowskich haseł na murach, umieszczaniu w miejscach publicznych polskich symboli narodowych, ośmieszaniu zarządzeń okupanta i dezorganizowaniu jego akcji propagandowych. Celem małego sabotażu było informowanie o istnieniu ruchu oporu i podtrzymywanie morale społeczeństwa, (por. " Wawer").

Obozy koncentracyjne – sieć obozów stworzonych przez Niemców w celu przetrzymywania i wykorzystywania do niewolniczej pracy całych grup ludności, uznanych za wrogów III Rzeszy. Panujące w nich nieludzkie warunki i głodowe racje żywnościowe sprawiały, że śmiertelność wśród więźniów była bardzo wysoka. Były często miejscami celowo przeprowadzanej masowej eksterminacji. Wśród największych obozów można wymienić: Auschwitz, Buchenwald, Dachau, Gross-Rosen, Majdanek, Mauthausen–Gusen, Ravensbruck, Stutthof.

Obozy zagłady – szczególne rodzaje obozów hitlerowskich przeznaczone do natychmiastowego i masowego zabijania więźniów. W obozach zagłady Niemcy mordowali przeważnie Żydów i Romów. Do największych obozów zagłady zaliczamy: Auschwitz-Birkenau, Bełżec, Chełmno, Sobibór, Treblinka.

Ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej (Endlösung) – kulminacyjna faza eksterminacji narodu żydowskiego, realizowana od stycznia 1942 r. Polegała na uśmiercaniu Żydów w masowych egzekucjach i mordowaniu ich w komorach gazowych w obozach zagłady.

Oświęcim – miasto w południowej Polsce, w czasie wojny mieścił się tam niemiecki obóz koncentracyjny Auschwitz.

Pakt Ribbentrop-Mołotow - pakt o nieagresji między III Rzeszą a ZSRR, podpisany przez Ministrów Spraw Zagranicznych Joachima von Ribbentropa i Wiaczesława Mołotowa 23 sierpnia 1939 r. Tajny protokół załączony do Paktu określał granicę stref wpływów pomiędzy ZSRS a hitlerowskimi Niemcami na wypadek wojny.

Pawiak – więzienie przy ul. Pawiej w Warszawie, w czasie okupacji niemieckiej więzienie śledcze Gestapo, największe więzienie polityczne na terenie okupowanej Polski (przeszło przez nie ok. 100 tys. więźniów). Oprócz Pawiaka szczególnym okrucieństwem w traktowaniu więźniów zasłynęły więzienia: Montelupich (Kraków), Zamek Lubelski, Firlej (Radom), Fort VI (Poznań), Rotunda Zamojska, Radogoszcz (Łódź).

Prasa gadzinowa – w czasie okupacji niemieckiej określenie polskojęzycznej prasy, wydawanej z upoważnienia władz niemieckich w Generalnym Gubernatorstwie, powszechnie uznawanej za kolaboracyjną. Najbardziej znane były "Nowy Kurier Warszawski" (zwany "kurwarem" lub "szmatławcem") i "Goniec Krakowski" (zwany "podogońcem").

Proces szesnastu – w marcu 1945 r. sowieckie służby specjalne (NKWD) aresztowały 16 przywódców Polskiego Państwa Podziemnego, zaproszonych wcześniej na rozmowy z przedstawicielami sowieckich władz. Wśród uwięzionych byli Jan Stanisław Jankowski (Delegat Rządu RP na Kraj), Kazimierz Pużak (przewodniczący Rady Jedności Narodowej). gen. Leopold Okulicki (były komendant Armii Krajowej). Oskarżeni o kierowanie nielegalnymi strukturami państwa podziemnego i współpracę z Niemcami, w czerwcu 1945 r., zostali „osądzeni” i skazani w pokazowym procesie przed sowieckim trybunałem w Moskwie.

Pseudonim – imię, nazwisko lub inna nazwa używane przez konspiratorów w celu ukrycia prawdziwych personaliów.

Radiostacja "Świt" (Anusia) - radiostacja zlokalizowana w Wielkiej Brytanii, w okresie 1943 – 1944 nadająca audycje przeznaczone dla Polaków w okupowanym kraju. Rzeczywista lokalizacja radiostacji była utajniona (znali ją pracownicy radiostacji, Naczelny Wódz i szef Kierownictwa Walki Cywilnej w kraju). Jej zadaniem było udawanie stacji krajowej i przez to skuteczniejsze prowadzenie propagandy antyniemieckiej. Za codzienne przekazywanie dla radiostacji bieżących informacji z kraju odpowiedzialny był Stefan Korboński (szef KWC).

Roboty przymusowe – jedna z metod pozyskiwania taniej, prawie darmowej siły roboczej dla niemieckiego przemysłu i rolnictwa, a zarazem forma terroru wobec ludności krajów podbitych przez III Rzeszę.