Historię rozumie się często jako zbiór dat, nazwisk i faktów z przeszłości. Bądźmy szczerzy, czasami do tego przyczyniają się sami historycy. Ale za suchymi danymi kryją się wydarzenia poruszające, dramatyczne, ważne. Zrozumieć historię, to znaczy zrozumieć te sprawy, które stają się nieraz naszymi dylematami.

Jan Karski był emisariuszem Polskiego Państwa Podziemnego, człowiekiem, który na podstawie obserwacji i rozmów z przedstawicielami społeczności żydowskiej przekazał Rządowi RP na Uchodźstwie pierwszy wiarygodny raport na temat zagłady Żydów i skali tej tragedii. Karski dotarł do najwyższych przedstawicieli władz alianckich, z prezydentem USA Franklinem D. Rooseveltem na czele i próbował skłonić ich do przeciwdziałania akcji niemieckiej. Karski prowadził również działalność na rzecz uświadomienia zagranicznej opinii publicznej prawdy o okupowanej Polsce i działalności Polskiego Państwa Podziemnego, czemu służyło m.in. opublikowanie książki The Story of a Secret State. Po wojnie Karski pozostał na emigracji, przez wiele lat był wykładowcą na Uniwersytecie Georgetown w Waszyngtonie.

Historia Jana Karskiego jest aktualna i uniwersalna, ponieważ mobilizuje, uczy jak nie być obojętnym wobec zła. Jego życie jest dowodem na to, że można zachować człowieczeństwo w obliczu najtrudniejszych nawet wyzwań - przemocy, totalitaryzmu i nienawiści.

Postać Karskiego wiąże jeden z najważniejszych tematów międzynarodowej debaty o historii najnowszej, czyli wojnę i tragedię Żydów, z dramatyczną historią okupowanej Polski. Jest bardzo ważna z punktu widzenia dyskusji na temat patriotyzmu, pokazuje, że można być wiernym własnej Ojczyźnie, że trzeba odrzucić nienawiść i ideologie totalitarne, nacjonalistyczne lub rasowe.

Postać Karskiego pomaga dyskutować na temat złożonych relacji polsko-żydowskich i chrześcijańsko – żydowskich w czasie II wojny światowej. Jan Karski należy do tej, niemałej grupy Polaków, która aktywnie zaangażowała się w pomoc Żydom. Jednocześnie jego postawa jest oskarżeniem wszystkich tych, którzy – w Polsce, Europie czy USA zachowali się wobec Zagłady obojętnie.

Robert Kostro