WYBUCH WOJNY
KARSKI O AGRESJI NIEMIECKIEJ KARSKI O AGRESJI SOWIECKIEJ

KARSKI O DWÓCH OKUPACJACH KARSKI W NIEWOLI

UKŁAD NIEMIECKO-RADZIECKI

Niemiecko-radziecki układ o granicy i przyjaźni, zawarty w Moskwie 28 IX 1939 r.

Rząd Rzeszy Niemieckiej i rząd ZSRR uznają, po upadku dotychczasowego państwa polskiego, za wyłącznie swoje zadanie przywrócenie na tym terenie pokoju i porządku oraz zapewnienie żyjącym tam narodom spokojnej egzystencji, zgodnej z ich narodowymi odrębnościami.

W tym celu obie strony porozumiały się co do następujących spraw:

Artykuł I
Rząd Rzeszy Niemieckiej i rząd ZSRR ustalają jako granicę swoich interesów państwowych na obszarze dotychczasowego państwa polskiego linię wykreśloną na załączonej mapie, która to linia zostanie opisana dokładnie w protokole dodatkowym.
[…]

Artykuł III
Niezbędną reorganizację administracji państwowej na terenach położonych na zachód od wymienionej w artykule I linii granicznej przyjmuje na siebie rząd Rzeszy Niemieckiej, a tereny na wschód od tej linii rząd ZSRR

Artykuł IV
Rząd Rzeszy Niemieckiej i rząd ZSRR uznają powyższe uregulowanie za bezpieczny fundament postępującego rozwoju przyjacielskich stosunków między swymi narodami.
[…]

Tajny niemiecko-radziecki protokół dodatkowy

Niżej podpisani pełnomocni przedstawiciele stwierdzają zgodność rządu Rzeszy Niemieckiej i rządu ZSRR w następujących sprawach:

Podpisany 23 sierpnia 1939 r. tajny protokół dodatkowy zostaje zmieniony w punkcie 1. w taki sposób, że terytorium państwa litewskiego wchodzi do strefy interesów ZSRR, natomiast z drugiej strony województwo lubelskie i część województwa warszawskiego dostają się w strefę interesów Niemiec […]. Gdy tylko rząd ZSRR podejmuje na terytorium litewskim środki specjalne dla zabezpieczenia swoich interesów, obecną granicę niemiecko-litewską poprawia się w ten sposób, aby miała ona naturalny i prosty przebieg, a terytorium litewskie położone na południowy zachód od linii wyznaczonej […] przypadło Niemcom. […]

Tajny niemiecko-radziecki protokół dodatkowy

Niżej podpisani pełnomocni przedstawiciele stwierdzili zgodnie przy zawieraniu niemiecko-radzieckiego układu o granicy i przyjaźni, co następuje:

Obydwie strony nie będą na swoich terenach tolerować żadnej polskiej agitacji, która przenikałaby na terytorium drugiej strony. Wszelkie próby takiej agitacji na ich terenach będą likwidowane, a obie strony będą się informowały wzajemnie o podejmowanych w tych celach środkach.

Za rząd Rzeszy Niemieckiej
V. Ribbentrop
Z upoważnienia rządu ZSRR
W. Mołotow

ZA: HISTORIA POWSZECHNA 1879 – 1990. WYBÓR DOKUMENTÓW, POD REDAKCJĄ M. NADOLSKIEGO, WARSZAWA 1991