Telefonogram szefa Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy R. Heydricha do dowódców grup operacyjnych Policji Bezpieczeństwa o kolejnych etapach i metodach "ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej", Berlin, 21 września 1939 r.

Telefonogram

Do szefów wszystkich grup operacyjnych Policji Bezpieczeństwa.
Dotyczy: Problemu żydowskiego na okupowanych terytoriach.
Powołując się na odbytą dziś w Berlinie konferencję, jeszcze raz zwracam uwagę na to, że zaplanowane łączne posunięcia (a więc ostateczny cel) muszą być utrzymane w ścisłej tajemnicy.[…]

Pierwszym założeniem prowadzącym do ostatecznego celu jest koncentracja Żydów z prowincji w większych miastach. Należy przeprowadzić je we wzmożonym tempie. Należy przy tym rozróżnić:
1. między terytoriami: Gdańsk i Prusy zachodnie, Poznań, Wschodni Górny Śląsk, 2. pozostałymi okupowanymi terytoriami.

W miarę możności należy wymienione pod numerem 1 terytorium opróżnić z Żydów, a przynajmniej dążyć do tego, by zostali oni skoncentrowani w niewielkiej ilości miast.

Na terytoriach wymienionych pod numerem 2 należy stworzyć możliwie mało punktów koncentracji, co ułatwi późniejsze kroki. Należy przy tym starać się o to, aby tylko te miasta wyznaczać na punkty koncentracji, które są węzłami kolejowymi lub przynajmniej leżą na liniach kolejowych. [...]