Warszawa, ogłoszona w listopadzie 1918 r. stolicą niepodległego państwa polskiego, była centralnym ośrodkiem administracyjnym kraju. Tu rozgrywały się najważniejsze dla kraju wydarzenia. W pierwszych dziesięciu latach niepodległości miasto dynamicznie się rozwijało, jego majątek uległ podwojeniu. O dynamice rozwoju może świadczyć przyrost liczby mieszkańców o przeszło 200 tysięcy. Wielki kryzys w latach 1929 – 1933 wstrzymał rozwój miasta. Od 1934 r., pod zarządem prezydenta Stefana Starzyńskiego, systematycznie rosły inwestycje budowlane, poprawiła się estetyka miasta.

Warszawa była największym skupiskiem ludności żydowskiej w Europie. W 1939 r. wśród ok. 1300 tys. mieszkańców miasta było 380 tys. Żydów. W Warszawie działały żydowskie partie polityczne, organizacje społeczne i szkoły, wydawnictwa i drukarnie, dwa teatry żydowskie oraz Instytut Judaistyczny.

W okresie II wojny światowej Warszawa weszła w skład Generalnego Gubernatorstwa i przestała pełnić funkcję stolicy państwa. Przez całą okupację Niemcy stosowali wobec mieszkańców miasta brutalny terror. Działania te napotkały zdecydowany opór społeczeństwa. Warszawa była centrum antyniemieckiej działalności konspiracyjnej, siedzibą władz Polskiego Państwa Podziemnego i Komendy Głównej AK.

Warszawskie getto, utworzone w październiku 1940 r., było największe w okupowanej Europie. Na obszarze 2,6 km. kw. mieszkało przeszło 500 tys. osób. Od połowy 1942 r. warszawskich Żydów wywożono do obozu zagłady w Treblince. Próba ostatecznej likwidacji getta doprowadziła do wybuchu powstania, w kwietniu 1943 r., brutalnie spacyfikowanego przez Niemców. Dzielnica została zrównana z ziemią.

Ostatnim aktem walki Warszawy było Powstanie Warszawskie. Po 63 dniach powstańcy złożyli broń. Ludność cywilna opuściła miasto, a specjalne odziały niemieckie przystąpiły do planowego niszczenia miasta.

Straty Warszawy po zakończeniu II wojny światowej wynosiły ponad 800 tys. osób i ok. 80 % zabudowy miasta.